Á árunum 1946 til 1958 framkvæmdu Bandaríkjamenn fjölmargar tilraunir með kjarnavopn á Marshalleyjum, litlu eyríki í Vestur-Kyrrahafi. Eyjarnar voru eitt sinn í umsjá Bandaríkjanna, eða allt til ársins 1979, að lýðveldi var stofnað.

Mikið magn geislavirks úrgangs myndaðist við tilraunir Bandaríkjanna og brugðu Bandaríkjamenn á það ráð að grafa hann í jörðu niðri, í einskonar „kistu“. Þannig var komið í veg fyrir – að sinni að minnsta kosti – að úrgangurinn kæmist út í umhverfið.

En umrætt geymslurými var ekki búið til með það fyrir augum að endast til eilífðar og hafa sérfræðingar nú áhyggjur af því að geislavirkur úrgangurinn fari að leka út í umhverfið. Ekki þarf að fjölyrða um afleiðingar þess fyrir lífríki sjávar.

António Guterres, aðalritari Sameinuðu þjóðanna, kynnti sér aðstæður á svæðinu á dögunum og segir hann að tvennt valdi sérstökum áhyggjum; annars vegar skortur á viðhaldi á svæðinu og hins vegar hækkandi yfirborð sjávar.

Í frétt Washington Post um málið kemur fram að ekki þurfi endilega mikið til að slys verði. Þannig geti mikið óveður sett strik í reikninginn og gert það að verkum að kjarnorkuúrgangur komist út í umhverfið. Bent er á það að Marshalleyjar hafi ekki fjárhagslegt bolmagn til að ráðast í endurbætur á kistunum sem geyma kjarnorkuúrganginn. Alþjóðsamfélagið þurfi því að bregðast við svo ekki fari illa.